vrijdag 4 maart 2011

Nabericht



De Camino Mozarabe de Santiago, de Via de la Plata, 6 weken lopen van zuid naar noordwest Spanje, is een enorme ervaring. Ik ben nu een week thuis en er nog niet van bekomen.
Hieronder geef ik wat praktische adviezen voor een ieder die ook overweegt de tocht te gaan lopen.

1.
De route, voornamelijk over zandwegen, Calzada Romana, zandpaden en af en toe langs asfaltwegen, is over het algemeen goed aangegeven met gele pijlen. We zijn maar enkele keren kort verdwaald, waarbij de GPS van Rob (met daarin de kaart van Spanje) uitkomst bracht. We hebben de hele gelopen route in zijn GPS gezet. We sturen graag en kosteloos onze gelopen GPS route aan geïnteresseerden toe. Je hebt wel het programma Garmin Mapsource nodig.

2.
De mooiste tijden om de Camino te lopen (wat klimaat en natuur betreft) zijn de maanden april/mei en september/oktober. In de winter kan het veel regenen (vooral in Galicië) en in de zomer is het erg warm (vooral in Andalusië en Extremadura). Als je in april/mei of september/oktober loopt, kun je verwachten dat er veel andere pelgrims in de albergues zijn. Wij liepen in januari/februari en waren er bijna altijd alleen.

3.
Ik raad aan zo licht mogelijk te lopen, zie mijn paklijst die ik aan het begin van de weblog heb gepubliceerd.

4.
Rob had een mini laptop bij zich. In bijna ieder dorp in Spanje is in een bar of bibliotheek gratis wifi beschikbaar.

5.
Wat ik fout gedaan heb, was met te lichte lage schoenen te gaan lopen. Ik kreeg daardoor meteen een enkelblessure. Daarna nieuwe hogere wandelschoenen gekocht, die moesten worden ingelopen. De eerste 3 weken dus veel pijn en blaren gehad. Compeed en paracetamol (2 dagen) hebben mij op de been gehouden.
Ik raad aan de tocht te lopen met goede ingelopen hoge of halfhoge wandelschoenen.

6.
In het binnenland van Spanje zijn er nauwelijks mensen die Engels kunnen spreken. Een basis kennis van het Spaans is dus wel handig. Neem tenminste, als je het Spaans niet beheerst, een boekje zoals 'Hoe zeg ik het in het Spaans' mee.

7.
Je kunt de tocht net zo goedkoop of duur maken als je zelf wilt. Slapen in albergues (herbergen) in stapelbedden is heel goedkoop (vanaf € 5,- per persoon per nacht). Daar zijn bijna altijd goede douches en ook een gemeenschappelijke keuken, waar je een eigen maaltijd kunt maken. Wij hebben gekozen voor een combinatie van verblijf in albergues, hostales (kleine hotels met slaapkamer en eigen badkamer) en 2x verblijf in een 4 sterren Parador. 2x hebben we zelf het eten gemaakt en verder steeds goed in de plaatselijke horeca gegeten. We hebben ons niets ontzegd en in totaal in deze 6 weken € 2130,- per persoon uitgegeven, dus ongeveer € 50,- per persoon per dag.

8.
Als je wat flexibel bent, is het niet nodig vooraf je verblijf te reserveren. Het is op de Camino gewoon dat pelgrims 's avonds aankomen en de volgende ochtend vroeg weer vertrekken. Ons overkwam het een keer dat ze -waar we wilden slapen- een accommodatie aan het verbouwen waren en we 6 km moesten doorlopen. En zo zal het in het hoogseizoen ook wel eens voorkomen dat je, als alle bedden in een albergue vol zijn, daar in je slaapzak op de grond moet slapen. Maar altijd zorgt men voor de pelgrims en nergens word je in de steek gelaten!

9.
We hebben tijdens de hele tocht overal het kraanwater gedronken. Soms smaakt het wat minder (maar dat is op verschillende plaatsen in Nederland ook zo), maar volgens ons is het overal veilig het kraanwater te drinken.

donderdag 24 februari 2011

24 februari 2011 Dag 45

Santiago de Compostela - Cómpeta 1000 km 0 km gelopen
De tocht is voorbij. Gisterochtend Rob in alle vroegte naar de bus gebracht. Daarna zoals gewoonlijk ergens café con leche en tostada. Naar de oficina de peregrinos, die mij een officieel certificaat van de pelgrimstocht uitreikten. Hoewel ik ook Robs pelgrimspas met stempels bij me had, wilden ze het certificaat niet voor Rob geven. Hij moest er zelf bij zijn. Ze controleerden alles zorgvuldig. Robs pelgrimspas blijft je leven geldig, dus bij een volgend bezoek krijg je wel het certificaat, Rob!. Daarna het kathedraal museum en het museum voor pelgrims bezocht. En dan natuurlijk naar de mis voor pelgrims om 12 uur. Ik hoopte dat ze ook het grote wierookvat zouden rondslingeren (zoals ik vaker op filmpjes over Santiago gezien had), maar dat gebeurde niet. Een medewerker die ik daarnaar vroeg, zei dat dat alleen op hoogtijdagen gebeurde.
In de middag nog wat in de stad rondgewandeld (en ook heel prettig een paar uur in Café Casino met die lambrizeringen gezeten en de kranten gelezen) en daarna met de nachttrein naar Madrid die het eerste stuk dezelfde route volgde als wij liepen. Goed geslapen in couchette. Om 9.35 uur met hoge snelheidslijn uit Madrid, aankomst Malaga 12.10 uur, minder dan 3 uur over 600 km. In welk een wereld leeft deze pelgrim? Vanavond weer in eigen bed.





dinsdag 22 februari 2011

22 februari 2011 Dag 43

Puente Ulla - Santiago de Compostela 20 km
We beginnen met mooi weer maar ook op deze laatste dag houden we het niet droog. Een leuke en gevarieerde etappe over bospaden en landweggetjes. Na 10 km koffie gedronken in bar. We krijgen er broodjes met zelfgemaakte marmelade bij. Over de Camino real lopen we Santiago binnen. Dit is een veel prettiger aankomst dan in Ourense. Onze eerste gang is naar de kathedraal, waar we ook het graf van Jacobus bezoeken. Daarna (toeval of niet) willekeurig restaurant binnengestapt en het blijkt vegetarisch/ecologisch, dus zeer gezond gegeten. Ingecheckt in hostal Alameda (met wifi), twee persoons kamer kost 43 Euro. Morgenochtend vliegt Rob naar Nederland. Ik ga morgen om 12 uur naar de mis voor peregrinos en neem daarna de bus naar Madrid. Rob heeft de hele route in zijn gps opgenomen met daarop de kaart van Spanje. Hij gaat uitzoeken hoe hij dat in een bestand kan zetten, zodat we dat eenvoudig aan anderen kunnen toezenden. Ik zal na terugkomst nog een laatste bericht schrijven met aanbevelingen voor geinteresseerden in deze tocht.

vertrek Puente Ulla





pelgrim heeft zijn versleten schoenen in de boom gehangen
druivenranken over de weg


aankomst Santiago over Camino real

het bewijs



maandag 21 februari 2011

21 februari 2011 Dag 42

Prado - Puente Ulla 28 km
Vanmorgen werden we naar Prado gebracht, het volgend dorpje op de camino. Vandaar afwisselende wandeling door veehouderijgebied en bossen. Landweggetjes en bospaden. Af en toe stukken asfalt. Na 7 km in Silleda koffie gedronken. 7 km verder in Bandeira bar met wifi. De hele dag dreigde het te gaan regenen, wat uiteindelijk ook gebeurde. Rob was dus ruim voor mij onderdak. Hier prima hostal Rios meteen na de brug over de rio Ulla. We krijgen allebei een persoons kamer voor 15 Euro per pelgrim.
Morgen nog 20 km naar Santiago.

Romeinse brug: ponte Taboada

Romeinse inscriptie in rots bij de brug


Camelia




houtzagerij

oude en nieuwe spoorbrug (hoge snelheidslijn) bij Puente Ulla

zondag 20 februari 2011

20 februari 2011 Dag 41

Cea - Estacion de Lalin 33 km
Gisteravond zagen wij in de keuken 4 theezakjes. We kregen een medepelgrim in de albergue. Vanmorgen waren de theezakjes weg. Er kon maar 1 vindplaats zijn: de rugzak van onze medepelgrim, veinzend nog diep in slaap te zijn. Ik wekte hem. Gedwee overhandigde hij mij 2 theezakjes en genoten wij van heerlijke rooibosthee. Daarna op weg. Hele route over zandpad of stenig pad, af en toe stukken rustige asfaltweg. Na 10 km bij Monasterio de Oseira ontbeten. Tot dan is het nog droog. Daarna begint de ellende. Regen, hagel, onweer. We moeten heuvel op en heuvel af. De paden zijn modderig of ondergelopen. Het leven van de pelgrims is zwaar. Bij een van de heftigste stortbuien hebben we net beschutting in een bushokje, bij een andere in een bar, op 14 km van onze bestemming. Terwijl het nog flink regent, lopen we door en zowaar na 5 km knapt het op. Moe komen we in Estacion de Lalin aan waar volgens mijn boekje een hostal moet zijn. Jammer genoeg niet meer. Het is nu alleen nog restaurant en we komen aan, als het eten gedaan is. De mensen zijn heel aardig en geven ons te eten en de zoon des huizes brengt ons 5 km buiten de route naar een hostal in Lalin. Twee persoons kamer 30 Euro. Zowaar in de buurt een cafeteria met wifi, waar vandaan dit bericht. De schaarse foto's van deze dag volgen bij een nieuw bericht. We zijn nu zo zeker van onze aankomst in Santiago overmorgen, dat Rob al zijn vlucht naar Amsterdam boekt voor woensdag.

Monasterio de Oseira

idem van boven

net voor de regen losbarst

19 februari 2011 Dag 40

Ourense - Cea 23 km
Om 8 uur naar de mis. 6 oude vrouwtjes woonden de dienst bij. Daarna kathedraal en centrum bekeken. Rob bezig met computer en internet. Later dan anders vetrokken we, eerst over de Romeinse brug. Na een paar straten omhoog zijn we de stad uit en krijgen een stevige klim via de Camino real. Het is zaterdagmiddag en we besluiten goed te lunchen. In het restaurant bestellen we een fles witte wijn die beter in de fles had kunnen blijven. Daarom ook maar een rode crianza om de smaak weg te spoelen. Omdat we nog 8 km moeten lopen besluiten we geen carrejillo toe te nemen, maar alleen een cafe solo. Als de gastvrouw ons de koffie brengt, biedt zij ook een chipito aan (een Gallicisch likeurtje) en zet de fles voor ons neer, waar wij natuurlijk geen misbruik van maakten maar we wilden haar uiteraard ook niet teleurstellen. Slot van het liedje was dat de natte brigade zwaaiend de camino opging. Zwaait u terug? Voor zonsondergang in Cea aangekomen en ingecheckt in de gemeentelijke albergue voor 5 Euro per pelgrim. Nog even een wandelingetje door het dorp gemaakt, dat net als zoveel andere gepasseerde dorpjes zo als decor kan dienen in een middeleeuwse speelfilm. Vroeg naar bed, morgen wordt een lange dag.

kerkdienst Ourense

Romeinse brug

Camino real





aankomst Cea

vrijdag 18 februari 2011

18 februari 2011 Dag 39

Vilar de Barrio - Ourense 37 km
We beginnen droog bij zonsopgang. We lopen over lange, saaie zandwegen door landbouwgebied. Soms is de weg door de vele regen onder water en moeten we door een weiland en slootje springen. Dat doen we niet meer over 10 jaar. Na het gehucht Bobadela mooie bospaden. Na 14 km in het dorp Xunqueira de Ambia tortilla in bar. De kerk met retabel is helaas gesloten. Daarna is het eerst nog mooi, afwisselend bospad en rustige asfaltweg. Het begint weer te regenen. De aankomst naar Ourense is langdurig met veel asfalt. Ook veel bars waar we niet stoppen. Wel stopt Rob nu elke keer als het regent bij een bushokje, maar de chocoladecakejes zijn op. Voor Ourense eerst nog door een industriegebied en daarna door een oud dorpje Seixalbo. Rob loopt vooruit, neemt een verkeerde route en wacht op mij, waardoor ik als eerste in de stad ben. Ik check in hotel Corderi (2 persoons kamer met wifi 40 Euro) en zeg dat mijn companero wat langzamer loopt en later komt. Ik loop via de trap naar de 2e etage. Als Rob een half uur later aankomt, wordt hij begeleid naar de lift. In aardig restaurant vlakbij de kathedraal gegeten.

gebouwtjes rechts zijn opslagplaatsen voor mais



bospad

waterval na Xunqueira de Ambia
mimosa in industriegebied



17 februari 2011 Dag 38

Laza - Vilar de Barrio 23 km
We lezen in de krant dat de pas die we eergisteren overgestoken zijn gesloten is voor alle verkeer en dat ook de pas die we gisteren per auto passeerden dicht is. Het is noodweer. We zijn hier op ongeveer 400 meter hoogte, moeten een bergje van ruim 900 meter over en dalen dan weer af naar ongeveer 400 meter. De sneeuwgrens ligt nu op 700 meter. We vertrekken in hevige regen langs de asfaltweg. De stemming daalt naar mate de regen valt. Na 4 km stoppen we even onder het afdak van een huis om in het boekje te kijken. "Wat loop ik hier in stromende regen te bewijzen?" briest Rob. We hebben de keus de camino te volgen, een steil pad omhoog dat boven weer op de weg aansluit, of de weg te volgen. Ik wil de weg volgen, want die is in ieder geval schoon gemaakt en vrees de modder en (smelt)sneeuw op het pad. Rob wil het pad nemen, maar wil niet alleen het pad lopen. Mokkend beent hij vooruit en snelt een paar kilometer verder een mooi bushokje met bankjes voorbij, waar we buiten de regen op adem hadden kunnen komen en onze chocoladecakejes hadden kunnen eten. Ik sjok er maar achteraan. Halverwege klaart het op. Boven blijkt het pad met 25 cm sneeuw bedekt, terwijl de weg schoon is met nauwelijks verkeer. In het dorpje Albergueria naar de bar Rincon de Peregrinos, waar Rob de koffie al op heeft. De eigenaar heeft al zoveel pelgrims langs zien komen, dat ik mijn verhaal dat we helemaal uit Sevilla zijn komen lopen achterwege laat. We hebben ons lesje geleerd. De eigenaar wil wel met ons op de foto en vraagt iedere pelgrim zijn naam en bezoekdatum op een schelp te schrijven die hij vervolgens eigenhandig ergens aan de muur schroeft. Met een glas wijn, jamon en chorizo bij de kachel fleurt Rob weer op. Hij geeft ruiterlijk toe dat mijn keuze van de weg beter was. Naar beneden nemen we het sneeuwpad, het gaat goed, iedereen tevreden. Bij het dorp Vilar de Barrio begint het weer te regenen en komen we in de meest luxueuze albergue tot nu toe. Wel stapelbedden maar ook vloerverwarming, prima douches, zitruimte en keuken voor 5 Euro per pelgrim. 's Avonds eten we er tegenover in een eetzaal bij een oud vrouwtje een prima maaltijd. Gallicische soep, ternera met huevos fritos en een fles wijn voor 10 Euro p.p. Vroeg naar bed, morgen lopen we bij zonsopgang.

zo wordt de was hier in de regen gedroogd

het pad dat wij niet namen

de weg die wij liepen

aankomst Rincon de Peregrinos

met de eigenaar op de foto

onze schelp wordt op de muur geschroefd

onze schelp rechtsonder


naar beneden



lieve Ivon